Θοδωρής Καλλιφατίδης – Συγγραφέας
Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης γεννήθηκε το 1938, στους Μολάους της Λακωνίας. Ο πατέρας του, Δημήτριος Καλλιφατίδης, ήταν δάσκαλος με καταγωγή από τον Πόντο, ενώ η μητέρα του, Αντωνία Κυριαζάκου, καταγόταν από τους Μολάους. Αργότερα, στο βιβλίο του «Μητέρες και Γιοί» θα γράψει για τους γονείς του: «Ο πατέρας μου με έκανε άνθρωπο και η μητέρα μου συγγραφέα». Το 1946, φοίτησε στο 5ο Γυμνάσιο Αρρένων στην Αθήνα, ενώ αργότερα σπούδασε στη δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης του Καρόλου Κουν, με συμμαθητές τον Γιάννη Φέρτη και τον Διαγόρα Χρονόπουλο. Το 1964, μετανάστευσε στη Σουηδία όπου διαμένει μέχρι και σήμερα. Το διάστημα 1969-1972, σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, όπου αργότερα έγινε καθηγητής. Επί τέσσερα χρόνια διηύθηνε το λογοτεχνικό περιοδικό “Bonniers Litterara Magasin”.
Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1969, με μία ποιητική συλλογή, έγινε όμως γνωστός μέσα από τα μυθιστόρηματά του. Τα πρώτα του πεζογραφήματα τα έγραψε στα σουηδικά: «Αγάπη», «Δούλοι κι αφέντες», «Ο έκπτωτος άγγελος» κ.α., ενώ αργότερα έγραψε κάποια έργα πρώτα στα ελληνικά: «Τιμάνδρα», «Ποια είναι η Γαβριέλα Όρλοβα», «Οι εφτά ώρες στον Παράδεισο» κ.α. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές, ταξιδιωτικά δοκίμια και θεατρικά έργα. Επίσης, έχει γράψει κινηματογραφικά σενάρια (ανάμεσά τους το «Με λένε Στέλιο» που είναι μεταφορά του μυθιστορήματός του) ενώ έχει σκηνοθετήσει την ταινία Karleken (1980). Ο Καλλιφατίδης στα έργα του περιγράφει τις συνθήκες ζωής των μεταναστών στη Σουηδία, ενώ μέσα από αυτοβιογραφικά στοιχεία αναφέρεται στη ζωή στην Ελλάδα κατά τις δεκαετίες του ’30 και του ‘40, συχνά με σατιρικό τρόπο. Όπως ο ίδιος έχει μάλιστα δηλώσει: «Πατρίδα είναι εκεί όπου η ζωή δεν χρειάζεται εξηγήσεις». Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πάνω από είκοσι γλώσσες.
Έχει τιμηθεί με σημαντικά διεθνή βραβεία για το έργο του, όπως το Μέγα Βραβείο Μυθιστορήματος στη Σουηδία (1981), το Βραβείο Σουηδικής Ακαδημίας (1989), το Βραβείο Τιμής της Στοκχόλμης (1992), το Βραβείο Signe Ekblad-Eldhs της Σουηδικής Ακαδημίας (2008) και το Ελληνικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (2013). Έχει διατελέσει διευθυντής της Σουηδικής Τηλεόρασης, ενώ το 1995 το Σουηδικό κράτος του ανέθεσε την εκφώνηση του πανηγυρικού λόγου της Εθνικής εορτής. Επίσης, το πορτρέτο του κοσμεί την αίθουσα της Εθνικής Πινακοθήκης της Στοκχόλμης με τις προσωπογραφίες των σημαντικότερων προσωπικοτήτων της χώρας.
Ο νομπελίστας Μάριο Βάργκας Λιόσα (Mario Vargas Llosa) έχει γράψει για τον συγγραφέα: «Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης έχει την ικανότητα να αφηγείται μια ιστορία με φυσικότητα, δηλαδή σαν να έχει εκτυλιχθεί αβίαστα, χωρίς να ασφυκτιά μέσα στον ψυχολογικό κατακλυσμό ενός ανθρώπου που στην πραγματικότητα αγωνίζεται να επιβιώσει».