Σπήλαιο Κουβελέικη Β’
Νότια του ορεινού χωριού Αλεποχώρι, (σε απόσταση 5 χιλιομέτρων), και 57 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Σπάρτης βρίσκεται το σπήλαιο Κουβελέικη Α’, σε υψόμετρο 350 μέτρων. Ανήκει σε σύνολο παρακείμενων σπηλαίων που περιλαμβάνουν τα σπήλαια Κουβελέικη Β’, (σε απόσταση 50 μέτρων) και Κουβελέικη Γ’, (σε απόσταση 100 μέτρων). Όπως θα δούμε και στην συνέχεια, για πρώτη φορά στον Ελλαδικό χώρο αναγνωρίζεται ένα πρότυπο ταυτόχρονης χρήσης δύο σπηλαίων σε ένα ευρύτερο περιβάλλον.
Το σπήλαιο Κουβελέικη Β’, αποτελείται από έναν θάλαμο μήκους, περίπου 15 μέτρων. Στην είσοδο του σπηλαίου εντοπίστηκε επίχωση με διάσπαρτα Προϊστορικά όστρακα. Η ανασκαφική έρευνα ξεκίνησε το 1992 και βρίσκεται, ακόμη, σε εξέλιξη. Το σπήλαιο είναι αναξιοποίητο, ενώ έως το 1922 εχρησιμοποιήτο για τον σταυλισμό ζώων. Τα ευρήματα της χρηστικής κεραμεικής, (κατώτερης ποιότητας σε σχέση με αυτά του σπηλαίου Κουβελέικη Α’), η εργαλειοτεχνία οψιανού, (λεπίδες, ξέστρα, αιχμές βελών) και ο μικρός αριθμός κοσμημάτων μαρτυρούν την χρήση του σπηλαίου κατά την Νεότερη και Τελική Νεολιθική περίοδο, (5η και 4η χιλιετία π.Χ.). Ανακαλύφθηκαν, επίσης, οστά οικόσιτων ζώων, (αιγοπρόβατα, βοοειδή, χοίροι), τα οποία παραπέμπουν σε κτηνοτροφικές δραστηριότητες, καθώς και οστά άγριας πανίδας που πιστοποιούν τις δραστηριότητες κυνηγιού. Αξιοσημείωτα είναι και τα ανθρωπολογικά ευρήματα. Πρόκειται για δύο ταφές, από τις οποίες η πρώτη διασώζει ακέραιο ανθρώπινο σκελετό προεφήβου, τοποθετημένο, in situ, σε συνεσταλμένη στάση. Η δεύτερη ταφή αποτελεί τμήμα σκελετού, πιθανόν γυναικείο, του οποίου διασώζεται το κρανίο. Τέλος, το σπήλαιο δεν αποτελεί οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο.