Καρυάτεια
Τα «Καρυάτεια» ήταν μία ετήσια γιορτή αγροτικού χαρακτήρα, φημισμένη κατά τους ιστορικούς χρόνους. Η γιορτή λάμβανε χώρα στη Λακωνική πόλη Καρυαί (σύνορα Λακωνίας-Αρκαδίας) και τελείτο πριν ή μετά τη θερινή συγκομιδή για να ευχαριστήσουν οι πιστοί τη θεά Άρτεμη για την ευκαρπία. Κεντρική θέση στην γιορτή είχε ο λατρευτικός χορός παρθένων, γνωστές ως «Καρυάτιδες» (Κόρες από τις Καρυές). Αρχικά οι κοπέλες ήταν ντόπιες, ενώ αργότερα έπαιρναν μέρος και κορίτσια επίσημων οικογενειών από ολόκληρη τη Λακωνική. Ο χορός των παρθένων και η σχέση της θεάς προς το δέντρο της καρυδιάς παρουσιάζουν την Άρτεμη των Καρυών ως θεότητα που ευλογεί την ευφορία των καρπών και των ανθρώπων. Δεν φαίνεται να υπήρχε ναός της θεάς στην αρχαία πόλη των Καρυών, παρά μόνο ιερός περίβολος με βωμό της θεάς και το άγαλμά της στο ύπαιθρο.
Ο περιηγητής Παυσανίας (Ελλάδος Περιήγησις-Μεσσηνιακά, 16,9-10) αναφέρει ότι κατά το τέλος του 6ου π.Χ. αιώνα, ο Αριστομένης συνέλαβε με ενέδρα Λάκαινες παρθένες καταγόμενες από επιφανείς και πλούσιες οικογένειες που είχαν συγκεντρωθεί στην γιορτή των Καρυών, τις οποίες ελευθέρωσε αργότερα έναντι πολλών λύτρων. Τέλος, οι ιέρειες χορεύτριες της θεάς φαίνεται πως με την ομορφιά και την κορμοστασιά τους ενέπνευσαν τους καλλιτέχνες της κλασικής περιόδου, που χρησιμοποίησαν τον τύπο της γυναικείας μορφής, κυρίως στην αρχιτεκτονική (οι γνωστές σε όλους μας Καρυάτιδες).
Πηγή: www.spartans.gr