Αθανάσιος Δ. Ματάλας – Ευεργέτης

Ο Αθανάσιος Δ. Ματάλας γεννήθηκε στις 30 Ιανουαρίου του 1836 στο ορεινό χωριό Καρυές (Αράχωβα) Λακωνίας. Καταγόταν από τη μεγάλη οικογένεια των Ματαλαίων (με ρίζες από το Βυζάντιο) και πατέρας του ήταν  Αναγνώστης Π. Ματάλας, αγωνιστής του 1821. Τελείωσε το δημοτικό Σχολείο στις Καρυές και στη συνέχεια φοίτησε στο Ελληνικό Σχολείο του Αγίου Πέτρου Κυνουρίας και Σπάρτης (1848-1851). Κατόπιν, πήγε στο Σχολαρχείο της Τρίπολης και μετά ακολούθησε γυμνασιακά μαθήματα, όπου και πήρε το απολυτήριο του Γυμνασίου, το 1856. Κατά το διάστημα 1859-1863, φοίτησε στη Νομική Σχολή του Εθνικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με καθηγητές τους Παπαρηγόπουλο, Καλλιγά, Σούτσο, Ράλλη, Ιωάννου κ.α.

Από το 1862-1882, ο Αθανάσιος Ματάλας εργάσθηκε με ζήλο στην Ελληνική Προξενική Υπηρεσία. Συγκεκριμένα, το 1862 διορίστηκε υπάλληλος στο Ελληνικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης, στο Προξενείο Χανίων, στο Προξενείο Ηρακλείου Κρήτης (1864) και στο Προξενείο Κωνσταντινουπόλεως, το 1866. Τον Αύγουστο του 1866 τοποθετήθηκε υποπρόξενος στον Σουλινά (σημερινό λιμάνι της Ρουμανίας) ενώ το 1874 μετατέθηκε στη Φιλιππούπολη όπου και τερμάτισε την θητεία του, το  1881. Μάλιστα,  στον Ρωσοτουρκικό πόλεμο (1877)  κατόρθωσε με τους επιδέξιους διπλωματικούς ελιγμούς του να  αποτρέψει  την είσοδο του Ρωσικού στρατού στην πόλη. Για το υψηλό ήθος του και την πολυετή δράση του, ο Αθανάσιος Ματάλας τιμήθηκε με το παράσημο των Εθνικών Υπηρεσιών.

Παράλληλα με την προξενική σταδιοδρομία του ασχολήθηκε επιτυχώς και με τις εμπορικές επιχειρήσεις. Το διάστημα που υπηρετούσε στη Φιλιππούπολη πέτυχε την εισαγωγή ελληνικών νημάτων στην Βουλγαρία και την Ανατολική Ρωμυλία, ενώ συγχρόνως έκανε εμπόριο καπνού, ξυλείας και σιτηρών. Τις εμπορικές του επιχειρήσεις συνέχισε και όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, το 1882, και εγκαταστάθηκε στον Πειραιά. Το 1885, διορίστηκε Νομάρχης Αργολιδοκορινθίας, στη συνέχεια Φθιώτιδος-Φωκίδος και ύστερα Αρκαδίας. Επίσης, το 1899, εκλέχθηκε Δήμαρχος Οινούντος, όπου και υπηρέτησε τον τόπο του για μία τετραετία.

Ο Αθανάσιος Ματάλας απεβίωσε το 1922, σε ηλικία 86 ετών και τα οστά του τοποθετήθηκαν στην είσοδο του άλσους της Αγίας Παρασκευής Καρυών. Στο σημείο, βρίσκεται και η επιτύμβια στήλη με την προτομή του στην οποία αναγράφεται η αρχαία ρήση:

«Ως χαρίεν εστ’ άνθρωπος, όταν άνθρωπος η». (Μένανδρος, 761), που σημαίνει: «Πόσο ωραίο πράγμα είναι ο άνθρωπος, όταν είναι άνθρωπος».             

Τέλος, επιστέγασμα των ευεργεσιών του αποτελεί  η Διαθήκη του (27 Μαρτίου 1919) με την οποία ιδρύθηκε το «Καθίδρυμα Αθανασίου Ματάλα» (με έδρα την Αθήνα) από τους πόρους του οποίου δίνονται χρήματα για τις σπουδές της οικογένειας Ματάλα, των παιδιών των Καρυωτών και των υπολοίπων χωριών της Λακωνίας, ενώ καθόρισε και επιχορηγήσεις στον ιατρό, στον εφημέριο και στο δασοφύλακα του δάσους της Κοινότητας Καρυών.