Τα Βελανίδια είναι οικισμός, ο οποίος βρίσκεται κοντά στο ακρωτήριο Μαλέα. Είναι κτισμένος στο νοτιότερο άκρο του ορεινού όγκου του Πάρνωνα, 15 χιλιόμετρα από την Νεάπολη.
Το αμφιθεατρικά κτισμένο χωριουδάκι με τα κατάλευκα σπίτια ξεπροβάλλει σαν μία μικρή «όαση» ανάμεσα στα βουνά. Τα Βελανίδια, είναι οικισμός των Βυζαντινών χρόνων, όπως μαρτυρούν και οι πολλοί Βυζαντινοί ναοί διάσπαρτοι σε ολόκληρη την περιοχή. Ο οικισμός δημιουργήθηκε, περίπου, το 1718, στη θέση «Παλαιοκαμάρες» και πρόκειται για τη συνένωση πολλών μικρότερων οικισμών. Όπως μαρτυρούν τα χαλάσματα κοντά στο ναό του Αγίου Παντελεήμονος, ο οικισμός εγκαταλείφθηκε οριστικά από τους γηγενείς, οι οποίοι μετακινήθηκαν στην σημερινή θέση του οικισμού γύρω στα 1770, με την εγκατάσταση Σπετσιωτών φυγάδων μετά τα Ορλωφικά. Έτσι, πραγματοποιήθηκε η συνένωση των δύο οικισμών με αποτέλεσμα τα σημερινά Βελανίδια - με ξεκάθαρες αρχιτεκτονικές επιρροές από νησιώτικους οικισμούς.
Οι Βελανιδιώτες ήταν άξιοι ναυτικοί. Πριν από τον πόλεμο, τα καϊκια τους ανέβαιναν μέχρι την Θεσσαλονίκη μεταφέροντας τα αγαθά του τόπου τους. Σε πολλά ταξίδια, κινητήρια δύναμη ήταν μόνο τα κουπιά. Μέχρι και σήμερα η θάλασσα ήταν και είναι τρόπος ζωής.
Κατά τον αρχαιολόγο Χάσλακ, εδώ τοποθετείται η αρχαία πόλη Σίδη. Εικάζεται ότι η πόλη πήρε το όνομά της από την κόρη του Δαναού, βασιλιά της Καρύστου Ευβοίας, που βρήκε καταφύγιο στην περιοχή του Μαλέα, κυνηγημένη από την θεά Ήρα. Ο περιηγητής Παυσανίας αναφέρει ότι επί του ακρωτηρίου υπήρχαν δύο ιερά, του Ποσειδώνος, δυτικά, και του Απόλλωνος, ανατολικά. Πρόσφατα, μάλιστα, ανακαλύφθηκε και ένα κτίριο Πρωτοελλαδικής εποχής, καθώς και πλήθος κεραμικών οστράκων.
Η περιοχή είναι γνωστή και ως «μικρό Άγιο Όρος», αφού φιλοξενεί πολλά εκκλησάκια κτισμένα, κυρίως, κατά τον 12ο και 13ο αιώνα. Ξεχωρίζουν οι μονόχωροι καμαροσκέπαστοι ναοί του Αγίου Παντελεήμονος, του Αγίου Κωνσταντίνου και του Αγίου Χρυσοστόμου, οι οποίοι παρουσιάζουν πλούσια θεματογραφία τοιχογραφιών. Το μέρος, μάλιστα, επέλεξαν σημαντικές μορφές της Εκκλησίας, όπως ο Άγιος Γεώργιος και ο Άγιος Θωμάς ο εν Μαλεώ, για να ασκητέψουν και να θαυματουργήσουν. Ο Γάλλος συνταγματάρχης Σεν Βενσάν, γυρνώντας στην πατρίδα του, τον Ιούνιο του 1829, δημοσίευσε: «Μου εφάνη σαν ζωγραφιά του Βαν Ντάικ. Πλημμυρισμένος από φως και πίσω του σύννεφα σκοτεινά. Ντυμένος στα κουρέλια και στο φως της ανατολής. Τον έβλεπα με τη διόπτρα να κοιτά τον ήλιο και να τον χαιρετά...»
Τέλος, το 1970, ιδρύθηκε στο χωριό ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Η Μυρτιδιώτισσα», με κύριο σκοπό το κοινό συμφέρον και την πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου.
