Η Σπάρτη, η πόλη των ηρώων, είναι η πρωτεύουσα του Νομού Λακωνίας με πληθυσμό 16.500 κατοίκους και αποτελεί το οικονομικό, διοικητικό και πολιτιστικό κέντρο. Στα νοτιοδυτικά υψώνεται ο μυθικός Ταϋγετος με την άγρια ομορφιά του, ενώ στα ανατολικά της πόλης βρίσκεται η κατάφυτη οροσειρά του Πάρνωνα. Υπάρχουν πολλές παραδόσεις για την προέλευση του ονόματος της Σπάρτης. Η πιο παλιά αναφέρει πως το όνομα προέρχεται από την κόρη του Ευρώτα, Σπάρτη, ή από τον μυθικό βασιλιά Σπάρτωνα. Μία άλλη εκδοχή αναφέρει πως προέρχεται από την γονιμότητα του εδάφους, «σπαρτή γη», ή από το φυτό σπάρτο που υπήρχε σε αφθονία στους λόφους της περιοχής. Υπάρχει και μία νεότερη εκδοχή, η οποία αναφέρει ότι η πόλη ονομάστηκε Σπάρτη επειδή, αρχικά, αποτελείτο από σποραδικούς οικισμούς.
Η περιοχή με την μακραίωνη και ένδοξη ιστορία αναφέρεται από τον Όμηρο ως ένα από τα ισχυρότερα Μυκηναϊκά βασίλεια και έδρα του Μενελάου. Κατά τους Περσικούς πολέμους, η θυσία των 300 του Λεωνίδα και των 700 Θεσπιέων στο στενό των Θερμοπυλών, το 480 π.Χ., αποτέλεσε το συγκλονιστικότερο γεγονός της περιόδου. Σε αντίθεση με άλλες πόλεις της Λακωνίας, οι οποίες εγκαταλειφθηκαν τον 4ο αιώνα μ.Χ., τόσο η Σπάρτη όσο και το Γύθειο συνέχισαν να κατοικούνται παρά τους σεισμούς, τις επιδρομές των Γότθων και την επιδημία πανώλης, το 541-543.
Η νέα πόλη της Σπάρτης κτίστηκε στη θέση της αρχαίας μετά την απελευθέρωση της το χώρας, το 1834, ύστερα από απόφαση του βασιλιά Όθωνα. Οικοδομήθηκε σύμφωνα με το Ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα και με βάση τα σχέδια του Γερμανού αρχιτέκτονα Έντουαρτ Σάουμπερτ που προέβλεπαν φαρδιές λεωφόρους και μεγάλες πλατείες. Η πόλη αποτελεί ένα σύγχρονο αστικό κέντρο με υπέροχα νεοκλασικά κτίρια και μουσεία, προσφέροντας στον επισκέπτη μία αξέχαστη διαμονή. Το ένδοξο παρελθόν της και η κοντινή απόσταση από τον Μυστρά την καθιστούν έναν από τους καλύτερους προορισμούς.
Κάθε χρόνο, στην πόλη της Σπάρτης διοργανώνεται το φεστιβάλ «Πολιτιστικό Καλοκαίρι», στο Σαϊτοπούλειο Αμφιθέατρο, όπου ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει παραστάσεις και συναυλίες κατά την διάρκεια της παραμονής του στην πόλη.
